کشتار کولبران محروم به بهانه امنیت و مبارزه با قاچاق
طی دو هفته اخیر در شهرهای مرزی در کردستان از جمله در کامیاران، پیرانشهر، سردشت و پاوه حداقل ۱۹نفر از کولبران زحمتکش در اثر شلیک مستقیم نیروهای سپاه پاسداران کشته و مجروح شدند. (۵کشته و ۱۴ زخمی)
طی سال ۹۶حدود ۲۲۴نفر از کولبران هدف تیر نیرویهای انتظامی و سپاه پاسداران قرار گرفتند.
در شلیک به کولبران حدود ۲۰۰رأس اسب آنها نیز از بین رفتند. با توجه به فقری که بر مردم کردستان و بهطور خاص کولبران حاکم است، اسب تنها سرمایه مردم کولبر است. بنابراین وقتی کولبر اسب خود را از دست میدهد به مفهوم ورشکست شدن اوست، خصوصاً اینکه خودش توانایی حمل بار را نداشته باشد.
جلال محمود زاده نماینده مهاباد در جلسه علنی روز ۲۳خرداد۹۷گفت: «همین حالا به بهانه مبارزه با قاچاق هر ساله صدها جوان و نوجوان بیکار کولبر در غرب کشور مورد تیراندازی قرار میگیرند و کشته و زخمی میشوند…».
یکی از کولبرانی که مجروح شده بود، در مصاحبه با رسانههای اجتماعی گفته است: «موقع برگشت ما به کمین سپاه پاسداران افتادیم، کولبران همه فرار کردند، من چون بار روی دوشم بود نمیتوانستم فرار کنم و فکر کردم چون کولبر هستم کاری به من ندارند.
اما وقتی نفرات سپاه آمدند و مرا دیدند به پایم شلیک کردند و زخمی شدم. در بیمارستان حدود ۲میلیون تومان مخارج بیمارستان بود و سپاه نه تنها پول مخارج بیمارستان را نداد بلکه گفت اگر رضایت ندهی به جرم کولبری تو را به زندان محکوم میکنیم».
کولبران؛ نانآوران بار بردوش و مرگ در پیش
«کولبر» به افرادی اطلاق میشود که به دلیل فقدان اشتغال و مشکلات گسترده اقتصادی در مناطق مرزی از روی ناچاری و با دریافت دستمزدی ناچیز اقدام به حمل کالا از ایران به عراق و برعکس از نقاط «غیررسمی گمرکی» می کنند. کالاهایی که از ایران به آن طرف مرزها توسط کولبران منتقل می شود انواع سوخت چون گالنهای بنزین و گازوئیل، خشکبار و برخی تولیدات داخلی است اما آنچه کولبران به ایران منتقل می کنند بیشتر «لوازم خانگی» از جمله تلویزیون و یخچال و برخی کالاهای خارجی دیگر است.
سه استان کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در نوار مرزی ایران با عراق و ترکیه محل اصلی فعالیت کولبرهاست.
کولبری یکی از خطرناکترین کارها به حساب میآید چون از نظر دولت انتقال کالاها توسط کولبران قاچاق محسوب میشود اما کولبران نه صاحب کالا هستند، و نه در سود واردات یا صادرات آن شریکند. آنها کارگران روزمزدی هستند که تنها به ازای دستمزدی که می گیرند اقدام به حمل کالا بر روی دوش خود می کنند.
شلیک مرزبانان به کولبران، انفجار مین، پرت شدن از کوه، بهمن و یخبندان، سیل و سایر حوادث طبیعی از جمله خطراتی است که کولبران را تهدید میکند. آنها برای پنهان شدن از دید ماموران ماموران مرزی و دوری از تیراندازی ماموران، مجبورند به مسیرهای صعب العبورتری چون با عبور از سیمهای خاردار و میدان مین، ارتفاعات صعبالعبور و پرتگاههایی روی بیاورند که خطرناکتر است و البته دسترسی نیروهای امدادی نیز در مواقع لزوم به چنین مسیرهایی سخت و گاه غیرممکن است و این موضوع احتمال مرگ و مصدومیت شدید کولبران را افزایش میدهد.